Ponad 300 drzew w najbliższym czasie musi zostać usuniętych z niżańskiego Parku Miejskiego. Wytypowane egzemplarze chorują i stanowią zagrożenie nie tylko dla pozostałych, silnych gatunków, ale przede wszystkim tworzą niebezpieczeństwo dla zdrowia, a nawet życia przebywających w parku mieszkańców Niska.
Konserwator zabytków po dokonaniu szczegółowej wizji terenowej (obejrzeniu wszystkich drzew do usunięcia, zapoznaniu się ze stanem zdrowotnym drzew wskazanych do pielęgnacji) wydał decyzję zezwalającą na usunięcie wskazanych w dokumentacji dendrologicznej drzew, stwierdzając, że jest ona zgodna ze stanem faktycznym i nie budzi zastrzeżeń celowość usunięcia poszczególnych drzew. Urząd Ochrony Zabytków nałożył termin wykonania usunięć drzew do końca 2018 roku, taki sam termin jest wskazany w decyzji o konieczności podjęcia pielęgnacji drzew.
Z pośród ponad 5 tysięcy drzew znajdujących się w niżańskim parku do wycięcia przeznaczono 360 sztuk, które są w większości martwe lub zamierające. W trybie pilnym zatwierdzono wycinkę 25 osobników, które szczególnie zagrażają ludziom, bowiem znajdują się w okolicach amfiteatru i placu zabaw dla dzieci.
– Musimy mieć świadomość, że wszystkie wycinki które będą wykonywane w parku to nie jest jakieś widzimisię burmistrza, czy kogokolwiek, lecz jest to konieczność, bo mamy do czynienia z chorymi drzewami. Będziemy usuwać publicznie, z pełną świadomością, że takie drzewo trzeba usunąć, bo ono zagraża bezpieczeństwu mieszkańców, a przede wszystkim stanowi zagrożenie dla stanu zdrowotnego parku. Mamy tu bowiem do czynienia ze specyficzną odmianą grzyba, która bardzo szybko atakuje drzewa zdrowe – informuje Julian Ozimek, burmistrz Gminy i Miasta Nisko.
60% drzew wskazanych do usunięcia stanowią osobniki, których głównym powodem likwidacji jest fakt, że są one martwe, uschnięte. U 23% wskazanych drzew powodem usunięcia jest bardzo obniżona wytrzymałość mechaniczna drewna pnia drzewa (rozległe ubytki drewna, wypróchnienia, rozległy rozkład drewna spowodowany patogenami grzybowymi). 5% drzew wskazanych do usunięcia stanowią drzewa złamane na niedużej wysokości oraz takie, u których rany styczne pnia są na tyle rozległe, że drzewo nie jest w stanie ich zregenerować. 3% drzew do usunięcia nie posiada odpowiedniego kotwienia w glebie, co oznacza, że korzenie wskutek rozkładu drewna bądź uszkodzenia mechanicznego zostały zerwane i nie trzymają drzewa stabilnie w glebie – drzewa takie grożą upadkiem w każdej chwili. Kolejny 1%, to drzewa których pień jest pęknięty wzdłużnie bądź poprzecznie i nie ma możliwości zabezpieczenia drzewa (w inwentaryzacji wskazane są też drzewa, które są pęknięte, ale możliwe jest ich zabezpieczenie przed całkowitym rozłupaniem – takich drzew nie wskazano do usunięcia). 3% drzew wskazano do usunięcia ze względu na kolidowanie z jezdnią, alejkami, ogrodzeniem.
– Wbrew ogólnym wyobrażeniom, drzewa do usunięcia to nie tylko stare, bardzo grube egzemplarze. Konieczność wycięcia dotyczy zarówno części drzew o dużych obwodach pni (powyżej 200 cm), jak i tych o małych obwodach (poniżej 30 cm), a ilość drzew do usunięcia w poszczególnych zakresach obwodów pni jest niewielka. Oznacza to, że po wycięciu drzew, które zagrażają bezpieczeństwu park nie zostanie pozbawiony okazałych drzew. Ponadto będziemy prowadzić nasadzenia według określonego planu – mówi Małgorzata Nowikowska, doradca ds. zarządzania drzewostanem i kształtowania zieleni na terenie Gminy i Miasta Nisko.
Konserwator zabytków w celu uniknięcia sadzenia drzew w sposób nieprzemyślany, niezgodny z potrzebami parku, wskazał na konieczność wykonania planu nasadzeń po usunięciu drzew i wykonaniu pielęgnacji w koronach drzew oraz po dokonaniu analiz rozmieszczenia pozostawionych drzew w przestrzeni parku (analiza gatunkowa, analiza kompozycyjna).
W kwietniu 2017 roku została zakończona szczegółowa inwentaryzacja Parku Miejskiego w Nisku. Inwentaryzacja została wykonana przez dendrologa posiadającego uprawnienia niezbędne do pracy w obiektach zabytkowych. Dokumentacja dendrologiczna swoim zakresem obejmuje: wykaz wszystkich drzew i krzewów znajdujących się na terenie parku wraz z podaniem parametrów wielkościowych każdego z drzew, opis stanu pni i koron drzew oraz widocznych zmian w obrębie systemów korzeniowych, a także wskazania do dalszego postępowania wobec każdego z drzew. Dokumentacja zawiera mapę z lokalizacją poszczególnych drzew. Wobec każdego z drzew została przeprowadzona ocena ryzyka w bezpośrednim otoczeniu drzewa. Oznacza to, że specjalista po dokonaniu oceny stanu drzewa i opisaniu zmian mających wpływ na żywotność drzewa oraz wytrzymałość mechaniczną drewna pnia i konarów dokonał analizy zagrożenia, jakie niesie za sobą upadek tego drzewa bądź upadek części korony drzewa. W przypadku, gdy stwierdzono, że drzewo jest osłabione, ale w jego otoczeniu nie występuje wysokie ryzyko dla ludzi odwiedzających nie wskazywano drzewa do usunięcia. Nie wskazywano do usuwania drzew zdrowych. W wielu przypadkach wskazano na potrzebę wykonania pielęgnacji drzew, która polegała będzie głównie na usunięciu martwych, uszkodzonych oraz zainfekowanych przez patogeny grzybowe konarów i grubych gałęzi. Celem wykonania pielęgnacji jest zapewnienie bezpieczeństwa ludziom oraz poprawa stanu sanitarnego drzewostanu parkowego. Kilkanaście drzew będzie wymagało zamontowania atestowanych wiązań, które w sposób bezinwazyjny zabezpieczają drzewo przed rozłupaniem (pęknięciem wzdłużnym pnia, oderwaniem się części korony).
W parku zinwentaryzowano łącznie 5 107 drzew i krzewów. Bogactwo gatunkowe drzew jest duże - wyszczególniono 38 gatunków. Najliczniejszymi gatunkami drzew w parku są:
- Acer platanoides (klon zwyczajny) – 1199 szt.
- Quercus robur (dąb szypułkowy) – 969 szt.
- Tilia cordata (lipa drobnolistna) – 949 szt.
- Quercus rubra (dąb czerwony) – 526 szt.
- Carpinus betulus (grab pospolity) – 340 szt.
- Fraxinus excelsior (jesion wyniosły) – 280 szt.
- Acer pseudoplatanus (klon jawor) – 182 szt.
- Acer saccharinum (klon srebrzysty) – 101 szt.
Krzewów w parku jest niewiele. Poza nasadzonymi przy wejściu i przy amorku rododendronami, różami oraz forsycjami (które nie zostały objęte inwentaryzacją) wyszczególniono kilka krzewów bzu czarnego oraz jedną trzmielinę pospolitą.