1 września obchodzimy 83. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Był to największy konflikt w dziejach świata. Uczestniczyły w nim 72 państwa i ponad 110 milionów żołnierzy. Trwająca 6 lat II wojna światowa pochłonęła blisko 70 milionów istnień.
1 września 1939 nastąpił atak Niemiec na Polskę i początek II wojny światowej. O godz. 4.45 niemiecki pancernik „Schleswig-Holstein” rozpoczął ostrzał Westerplatte, Wojskowej Składnicy Tranzytowej na terenie Wolnego Miasta Gdańska, bronionej przez żołnierzy pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego i kpt. Franciszka Dąbrowskiego. Przez siedem dni bohatersko odpierali oni powtarzające się ataki niemieckie z morza, ziemi i powietrza, stając się symbolem polskiego oporu. Do historii przeszła także bohaterska obrona Poczty Polskiej w Gdańsku. Polacy poddali się dopiero, gdy budynek poczty został podpalony. Miesiąc później zostali rozstrzelani przez Niemców.
Pierwsze godziny wojny to także heroiczna walka o strategiczne mosty w Tczewie. Tczew był ważnym węzłem komunikacyjnym w tzw. korytarzu pomorskim. Dowództwo polskie, jak i niemieckie zdawało sobie sprawę ze znaczenia strategicznego mostu kolejowego oraz drogowego, które przecinają Wisłę w Tczewie. Niemcy zakładali szybkie zdobycie mostów, które pozwoliłoby na swobodny przerzut sił do Prus, a przede wszystkim odcięcie polskiej obrony wybrzeża od reszty kraju. 1 września o godzinie 4:34 niemiecka eskadra lotnicza z Elbląga zbombardowała dworzec kolejowy, zachodni przyczółek mostów oraz koszary 2 Batalionu Strzelców. Bomby zrzucono też w centrum miasta, w rejonie elektrowni. Byli zabici i ranni: ludność cywilna, kolejarze i żołnierze. Zaciekłe walki toczyły się również w rejonie samych mostów. Polacy nie chcieli dopuścić do przejazdu niemieckich pociągów pancernych. Ostatecznie, wcześniej zaminowane mosty, zostały wysadzone przez polskich saperów. Niemcy nie zdołali ich zdobyć.
Z kolei jedną z pierwszych zaatakowanych miejscowości w Polsce był Wieluń, zbombardowany przez Luftwaffe. Liczbę ofiar szacuje się na około 1200 cywilów.
Obroną Polski kierowali marszałek Edward Śmigły-Rydz i generał Wacław Stachiewicz.
Wojenna zawierucha dotarła również do naszego regionu. Podczas kampanii wrześniowej w 1939 w okolicach Niska był bombardowany Szkolny Pociąg Pancerny i stacja kolejowa. Nisko i okolice znalazły się w centrum zainteresowania okupanta niemieckiego jako stolica terytorium żydowskiego, ośrodka emigracyjnego w skali europejskiej. Pierwszy „Durchgangslager bei Nisko” zlokalizowany został w Zarzeczu. 18 października 1939 na stację kolejową w Nisku przybył 1000-osobowy konwój Żydów z Wiednia i Pragi.
W czasie okupacji Nisko było bastionem polskości. Utworzono tu Obwód AK Nisko z siedzibą w Stalowej Woli. Tu działały Bataliony Chłopskie, „Roch”, „Straż”. Represje hitlerowskie stosunkowo wcześnie dotknęły miasto. Już 6 listopada 1939 zarządzeniem Land-komisarza Ehausa 150 nauczycieli z całego powiatu zostało wezwanych na konferencję. Wszystkich aresztowano i osadzono w więzieniu w Rzeszowie. Kolejne represje nastąpiły wiosną 1940, kiedy to aresztowano prawie całą inteligencję niżańską. Równie okrutny los spotkał żołnierzy i policjantów. Wielu z nich oddało życie na różnych frontach II wojny światowej, w obozach koncentracyjnych i sowieckich łagrach.
Dzień 1 września zawsze będzie dla nas, Polaków, datą bolesną. W zadumie wspominamy ofiary drugiej wojny światowej, wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, którzy zginęli w latach 1939-1945. Składamy hołd bohaterom i ofiarom tej wojny ze wszystkich krajów i narodów. W rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej z refleksją nosimy w pamięci to jedno z najstraszliwszych doświadczeń w historii ludzkości.